قصه جان مایه تخیل فعال است. در روانشناسی این مطلب روشن است که قصه در خودآگاه و ناخودآگاه انسان تاثیر عمیقی میگذارد. ما از کودکی دنیا را با قصهگویی پدران و مادران و آشنایان خود آغاز میکنیم و با آن انس میگیریم. قصه مجموعهای از حواس ما را به کار میگیرد. در قصهدرمانی برای کودکان یک روانرمانگر آگاه، هوشمند و خلاق به دلیل آشنایی با ساختار قصه با دقت علمی بیشتری موضوع را پیگیری میکند و قصهای مناسب برای نقل انتخاب میکند و بیماران نیازمند به آرامش را مداوا میکنند. در هر قصه ماجرایی پیگیری میشود و حس کنجکاوی درمانجوها را برمیانگیزد و قدرت تخیل آنها را پرورش میدهد و به این ترتیب شادمانی و لذت را نصیب او میکند.
انواع روشهای قصهدرمانی برای کودکانبازی با کلمات احساسی: در این روش از راه بازی با کارتهای احساسات (مثل خوشحال، غمگین، نگرانی، عصبانی، موفقیت) و قصهگویی توسط درمانگر و کودک، احساسات به طور کلی شناسایی و معنا میشود. سپس از راه قصهای که کودک ارائه میکند، احساساتش را به درون قصه وارد میکند و این کار به درمانگر این امکان را میدهد که مشکل اصلی و فعلی کودک را شناسایی کرده و به او کمک کند تا با احساساتش روبهرو شود. این روش برای کودکان دارای مشکلات رفتاری و اضطرابی بهویژه کودکان بیشفعال مفید است.
فن جعبه دکمه: این روش برای کودکانی مناسب است که در برقراری ارتباط پیشقدم نمیشوند. یک جعبه بزرگ پر از دکمه میتواند انواع حرفها، سخنان و خاطرات را به یاد آورد. درمانگر از کودک درخواست میکند تا هر دکمهای که احساس میکند حرفی میزند انتخاب و علت انتخاب خود را در قالب قصهای بیان کند، سپس دکمه را روی لباس خود بدوزد.
قصهگویی با استعارههای هنری و کلامی: این روش برای کودکانی مفید است که تجربه از دست دادن دارند. در این فن درمانگر از کودک میخواهد تصویری بکشد که بیانگر احساسات او پیش از فقدان (مثلا جدایی والدین) باشد و در مورد آن قصهای بگوید. سپس از او میخواهد تصویری بکشد که بیانگر احساسات او پس از فقدان باشد و قصه آن را بیان کند. اینگونه کودک در شناسایی و بیان احساساتش مهارت پیدا میکند.
ارزشهای روانی – تربیتی قصهدرمانی برای کودکان
۱- سرگرمی
۲- افزایش تجارب درمانجو
۳- توسعه تفکر وتخیل و تمرکز
۴- آشنایی با مشکلات و حل آنها
۵- افزایش معلومات و توسعه اطلاعات عمومی
۶- پرورش عزت نفس، جرأتورزی و شهامت
۷- قدرت بیان و تکلم