در دوره روان شناسی با موضوع رهایی از مهرطلبی، این گونه تعریف شد که مهرطلبی یکی از تیپهای شخصیتی است که طبق آن، افراد وابستگی شدیدی به دیگران و عوامل بیرونی پیدا میکنند. آنها هر کاری که انجام میدهند در نهایت در جهت کسب تأیید، مهر و پذیرش از سوی دیگران است. افراد مهرطلب پر از شرم هستند و این شرم به خاطر ترس آنها از طرد شدن و تأیید نشدن است. افراد مهرطلب غالباً پر از حس ترس و نیاز هستند. آنها تلاش زیادی برای جلب رضایت، تأیید و تحسین دیگران میکنند، تا جایی که از خود میگذرند و ممکن است به خود ضرر برسانند. آنها خود را فراموش کرده و از خود مراقبت نمیکنند و دائماً در حال خدمترسانیهای ناسالم به دیگران هستند. نکته مهم این است که مهرطلبها مهر میدهند تا دریافت کنند.
مهرطلبی همان مهربانی نیستتفاوت اصلی میان مهرطلبی و مهربانی در رفتار ارائه شده نیست بلکه در انتظاری است که فرد در مقابل انجام آن عمل دارد. بهطور مثال فرد مهربان هدیهای را جهت ابراز علاقه برای دیگری میخرد و ممکن است هرگز به یاد نیاورد که آن را چه موقع، برای چه و به چه قیمتی خریده است، در حالی که فرد مهرطلب هدیه را برای جلب محبت میخرد و علاوه بر اینکه همه چیز را در خاطر نگاه میدارد، انتظار دارد طرف مقابل آن را به شکل بهتری جبران نماید و بسیار سپاسگزار او باشد.
اندیشه ثابت مهرطلبی
مهرطلبی ناشی از این اندیشه ثابت و نهادینه شده در فکر ماست که تصور میکنیم باید همه را از خود راضی نگه داریم. مهرطلبی باعث میشود هویت و عزت نفس خودمان را با توجه به کاری که برای دیگران میکنیم اندازهگیری کنیم. ذهنیت ثابت مهرطلبی این است که اگر من خوب باشم و به دیگران کمک کنم مانع از آن خواهم شد که دیگران دست رد به سینه من بزنند. اگر که خوب باشم و در هر صورت دیگران را کمک کنم دیگران هم قطعاً من را دوست خواهند داشت.
ویژگیهای افراد مهرطلب
در دوره روان شناسی با موضوع رهایی از مهرطلبی ویژگیهای این تیپ شخصیتی مورد بررسی قرار گرفت:
- عدم توانایی در نه گفتن و همیشه موافق بودن: آنها خود را در نظر دیگران جستوجو میکنند. اگر چیزی از آنها طلب کنید بدون در نظر گرفتن خواستههای خود به شما پاسخ مثبت میدهند. پیامهای دوپهلو در گفتوگوها نیز یکی دیگر از نشانههای رفتاری آنها است.
- به شکل افراطی سعی میکنند نظر مثبت دیگران را جلب کنند: فرد مهرطلب به شدت از مردم انتظار دارد که باید قدر خوبیهای او را بدانند. نه از جایگاه یک انسان یاریرسان و ناجی بلکه جهت بدهکار کردن اطرافیان به خود و مظلومنمایی.
- به شدت از تنش و اصطکاک دوری میکنند: این افراد در هیچ بحثی شرکت نمیکنند تا به چالش کشیده نشوند. آنها به سرعت از تنش اجتناب میکنند و به امتیاز دادن روی میآورند.
- خودکمبینی و نداشتن اعتماد به نفس: اگر در یک جمع قرار بگیرند، خود را در بین جمعیت پنهان میکنند تا مبادا کسی نظر آنها را بپرسد و برایشان مسئولیت ایجاد شود.
- اجتناب از شادی و لذت بردن از زندگی: یکی از باورهایی که در میان ایرانیان ریشه دوانده این است که بعد از هرخنده گریه است. فرد مهرطلب این رفتار را به وفور از خود بروز میدهد زیرا نیازمند توجه و جلب محبت دیگران هستند.
- عذرخواهی مدام و خود را مقصر دانستن: اگر در یک جمعی مشکلی پیش بیاید اولین نفری که خود را مقصر میداند و به عذرخواهیهای افراطی میپردازد، فرد مهرطلب است. حتی اگر حادثهای برای نزدیکان رخ دهد او خود را مقصر میداند.
پیامدهای روانی مهرطلبی
در دوره روان شناسی با موضوع رهایی از مهرطلبی پیامدهای روانی مهرطلبی بررسی و عنوان شد که به دلیل اینکه مهرطلبها میخواهند خوب و خوشایند باشند ممکن است دیگران از روی سلطهجویی بخواهند که از این موضوع استفاده کنند و قطعاً هم یک مهرطلب اسیر یک فرد سلطهجو میشود که از او استفاده نماید.
خوب و خوشایند بودن و اصرار به خندههای بیش از حد تصنعی مانع از آن میشود که بتوانید خشم و ناراحتی و انتقاد خود را مطرح کنید و خشمهای فروخورده و سرکوب شده در روان افراد مهرطلب بسیار است.
مهرطلبی باعث میشود از راه اجتناب از تضاد و درگیری، خشم و عصبانیت و نارضایتی خود را نشان ندهید.
ترس از تنها ماندن باعث میشود افراد مهرطلب دائماً باج دهند. همین باج دادن به دیگران به خاطر ترس از تنهایی باعث میشود که نارضایتی و ناراحتی خود را ابراز نکنند. در عمق وجود یک مهرطلب برخلاف ظاهر خوب و خوشایندش ترسی عمیق از احساسات و عواطف منفی نهفته است.
برای آگاهی از روشهای رهایی از مهرطلبی که در کارگاه روانشناسی بررسی شد، به سایت
آکادمی امیدان مراجعه کنید.